پروفیل فولادی چیست؟
کاربردها و انواع مقاطع پروفیل فولادی در ساختمان و صنعت

تاریخ نگارش سه شنبه، 6 شهریور 1403

یکی از مهمترین و پرکاربردترین مقاطع فولادی در ساختمان سازی پروفیل است. این محصول دارای دسته‌بندی‌های متعددی بوده و در انواع صنعتی و ساختمانی تولید و به بازار عرضه می‌شود. لازم به ذکر است که پروفیل در لغت به معنای تمامی مصالح ساختمانی اعم از میلگرد، تیرآهن و … بوده ولی در اصطلاح بازاری به قوطی‌های توخالی اطلاق گردیده که از شکل‌دهی به ورق‌های فولادی تولید می‌شوند.

این که پروفیل صنعتی دقیقا شامل چه مقاطعی می شود، ویژگی ها، کاربرد و مزایای آن چیست، همچنین روش تولید پروفیل های صنعتی و تفاوت آن با پروفیل های دیگر را در ادامه این مقاله از سایت نوین پارس بخوانید.

انواع پروفیل

منظور از  پروفیل ‌ها در بازار، مقاطع فولادی و توخالی است. اما برای اطلاع از تعریف صحیح آن باید گفت پروفیل، یک نام کلی است و شامل تمامی مقاطعی می شود که سطح مقطع ثابت دارند. یعنی هم قوطی که توخالی است و هم مقاطعی مانند میلگرد و تیرآهن نیز پروفیل به حساب می آیند، اما آنچه در بازار رواج دارد، استفاده از اصطلاح پروفیل برای مقاطع توخالی است و به همین دلیل از کلمه قوطی پروفیل استفاده می شود.

انواع پروفیل در بازار

در تولید پروفیل ‌ها آلیاژها و فلزات متفاوتی به‌کار می‌ رود. به همین دلیل این مقاطع را از نظر شکل، ابعاد، جنس، ضخامت، موارد استفاده و روش تولید در انواع مختلف تقسیم ‌بندی می‌کنند. بین انواع مختلف پروفیل ‌ها، قوطی پروفیل صنعتی کاربرد وسیع‌ تر و گسترده‌ تری دارد که در صنایع مختلفی همچون ساختمان ‌سازی، کشتی ‌سازی، خودروسازی، تولید مبلمان و غیره به کار گرفته می ‌شود.

  • پروفیل باز و بسته

انواع پروفیل‌ ها را می‌ توان از نظر شکل، ابعاد و ضخامت به دو نوع باز و بسته تقسیم‌ کرد. پروفیل‌ های باز، دارای سطح مقطع باز هستند. این نوع پروفیل‌ ها شامل انواع پروفیل ‌های نبشی، ناودانی، پروفیل U، پروفیل Z، فرانسوی و سپری هستند. پروفیل‌ های باز در ساخت سالن‌ های ورزشی و سوله، ایستگاه سوخت و کشتی ‌سازی کاربرد دارند.
در عین حال، سطح مقطع پروفیل‌ های بسته، کاملا بسته است و کاربرد عمده آن ‌ها در صنعت ساختمان ‌سازی است. انواع مختلف این قوطی ‌ها عبارت‌اند از: لوله، قوطی‌های مربع، مستطیل و پروفیل های چهارچوب و …

  • پروفیل صنعتی و ساختمانی

از نظر کاربرد در صنایع، می‌ توان پروفیل ها را در دو گروه ساختمانی و صنعتی قرار داد. پروفیل یا قوطی ساختمانی که سبک تر از صنعتی است برای ساخت در ‌و پنجره‌، نرده حفاظ و نرده ‌های راه‌ پله استفاده می‌ شود. در حالی‌ که پروفیل صنعتی از نظر ابعاد و وزن با قوطی ساختمانی تفاوت دارد.
به‌ طور کلی، پروفیل صنعتی اهن یا فولادی هم در صنایع مختلف و هم در صنعت ساختمان ‌سازی برای ساخت اسکلت فلزی و ستون‌ ها به کار می روند.

پروفیل (قوطی) صنعتی چیست؟

قوطی صنعتی به‌ دلیل برخورداری از ابعاد بزرگ و ضخامت بالا در دسته پروفیل سنگین قرار می‌گیرد. به همین دلیل برای شناسایی قوطی صنعتی به ابعاد و ضخامت آن ها توجه کنید که به صورت زیر می باشد:

  • ضخامت قوطی صنعتی از ۳ میلی متر به بالا است.
  • ابعاد قوطی صنعتی (که منظور ابعاد سطح مقطع آن است) بالاتر از ۱۰۰ میلی متر است. به طور مثال، ابعاد ۱۲۰*۱۲۰ – ۱۴۰*۱۴۰ قوطی صنعتی ستونی هستند و به همین ترتیب ابعاد ۱۵۰*۱۵۰ – ۱۶۰*۱۶۰ و بالاتر نیز همگی در دسته قوطی صنعتی قرار می گیرند.

همچنین باید بدانید این مقاطع فولادی توخالی از ورق‌ های سیاه فولادی در گریدهای مختلف تولید می شوند. قوطی صنعتی، شباهت های بسیاری با قوطی های ساختمانی دارند که ممکن است با یکدیگر اشتباه گرفته شوند، اما بارزترین مشخصات پروفیل صنعتی، ابعاد و ضخامت بالای آن است.

انواع پروفیل ساختمانی

انواع پروفیل ساختمانی را می‌توان از لحاظ شکل ظاهری و فرآیند ساخت به دسته‌های گوناگونی تقسیم‌بندی کرد. از لحاظ نوع تولید سه دسته محصول نورد گرم، نورد سرد و ترکیبی در بازار موجود است.


 این محصولات به طور معمول در طول‌های 6، 12 و 14 متر در بازار موجود بوده و با استانداردهای متفاوتی تولید می‌شوند. (بیشتر استاندارد اروپایی DIN را در بازار ایران می‌بینیم.) کارخانه ذوب آهن اصفهان از جمله کارخانجاتی است که این محصول را با استاندارد اروپایی تولید و روانه بازار می‌کند.

 در سایر کشورها از استانداردهای دیگری برای تولید این محصول استفاده می‌شود برای مثال در کشور آمریکا این محصول مطابق آیین‌نامه‌های AISC و ASTM موجود بوده و مهندسان از این استانداردها برای تولید این محصولات استفاده می‌نمایند.

تفاوت پروفیل صنعتی و ساختمانی

روش تولید انواع پروفیل صنعتی و پروفیل ساختمانی به یک صورت انجام می ‌شود. اما تفاوت اصلی این دو پروفیل در ابعاد، ضخامت و وزن آن هاست؛ به این صورت که ابعاد، ضخامت و وزن پروفیل صنعتی بیشتر از قوطی ساختمانی است و به همین دلیل آن‌ ها در موقعیت‌ های متفاوت مورد استفاده قرار می‌ گیرند.

یکی دیگر از مهم ‌ترین تفاوت ها میان پروفیل ‌های صنعتی و ساختمانی، ویژگی ها و خواص فیزیکی آن ‌ها به‌ حساب می ‌آید. در واقع باید گفت پروفیل صنعتی در مقایسه با نمونه ‌های ساختمانی، مقاومت و استحکام بالاتری دارند.

ویژگی ‌های مخصوص پروفیل صنعتی

زیاد بودن ضخامت و بزرگ ‌تر بودن ابعاد پروفیل‌ های صنعتی به‌ عنوان بارزترین مشخصه‌ آن ‌ها در نظر گرفته می ‌شود که استحکام این مقاطع فولادی را در برابر آسیب‌ ها و ضربات احتمالی افزایش می ‌دهد. بیشتر بودن ضخامت پروفیل صنعتی به دلیل استفاده از ورق ضخیم در تولید آن است.

از دیگر ویژگی‌ های مخصوص قوطی ‌های صنعتی می ‌توان به قابلیت جوش‌کاری بسیار مطلوب آن ها اشاره کرد که کاربردشان در صنایع مختلف به‌ دلیل وجود همین ویژگی است. همچنین این مقاطع فولادی از مقاومت بالا در برابر رطوبت برخوردار هستند.

این مقاطع فولادی در گریدهای مختلف، نظیر ST37.2، UST37.2، RST37.2، ST37.3، ST44.2، ST44.3 و ST52.3 تولید می ‌شوند که مقادیر فلزات به ‌کار‌‌ رفته در هر گرید متفاوت است.

مزایا و معایب پروفیل صنعتی

پروفیل صنعتی، همانند هر محصول دیگری مزایا و معایب متعددی به همراه دارد. مزایای این مقاطع عبارتند از:

  • استحکام بالا و قدرت تحمل فشار زیاد
  • وزن کم با وجود ابعاد بزرگ
  • قابلیت جوش‌ پذیری 
  • امکان اتصال به سایر مقاطع فولادی به روش ‌های مختلف

معایب این مقاطع شامل موارد زیر می‌ شوند:  

  • عدم امکان طراحی ‌های ظریف با استفاده از پروفیل‌ های صنعتی
  • محدود بودن تعداد تولیدکننده پروفیل صنعتی
  • قیمت بالا

جدول استاندارد قوطی صنعتی

اغلب قوطی ‌های صنعتی، مطابق با استاندارد BS EN 10219 تولید می‌ شوند و دارای استحکام کششی و تنش تسلیمی مطلوبی هستند. جدول استاندارد پروفیل صنعتی به ‌صورت زیر است:

وزن قوطی صنعتی (جدول استاندارد وزنی)

 هر یک از تولیدکنندگان پروفیل صنعتی باید استانداردهای ملی INSO 17003-1 و INSO 17003-2 را در تولید این مقاطع فولادی رعایت کنند. بر اساس این استانداردها ویژگی‌ های پروفیل ‌ها از جمله خواص مکانیکی، شیمیایی، سطح مقطع، ابعاد و وزن قوطی پروفیل صنعتی مشخص می ‌شود. البته برخی تولیدکنندگان این مقاطع فولادی از استاندارد اروپایی EN BS 10219-2 بهره می ‌گیرند. جدول استاندارد وزنی این محصول به‌ صورت زیر است:

نکته مهم: وزن های معرفی شده در جدول با توجه به وزن قوطی های صنعتی موجود در بازار محاسبه و اعلام شده اند؛ اما به خاطر داشته باشید به دلیل تلرانس وزنی ورق هایی که برای ساخت قوطی استفاده می شود، وزن های اعلام شده تلرانس ۱۰۰ کیلوگرمی (۱۰۰kg+-)  دارند. به این معنی که وزن هر شاخه قوطی صنعتی ممکن است ۱۰۰ کیلوگرم کمتر یا بیشتر از این جدول باشد.

کاربردهای قوطی صنعتی

هر یک از تولیدکنندگان پروفیل صنعتی باید استانداردهای ملی INSO 17003-1 و INSO 17003-2 را در تولید این مقاطع فولادی رعایت کنند. بر اساس این استانداردها ویژگی‌ های پروفیل ‌ها از جمله خواص مکانیکی، شیمیایی، سطح مقطع، ابعاد و وزن قوطی پروفیل صنعتی مشخص می ‌شود. البته برخی تولیدکنندگان این مقاطع فولادی از استاندارد اروپایی EN BS 10219-2 بهره می ‌گیرند. جدول استاندارد وزنی این محصول به‌ صورت زیر است:

ساخت ستون به ‌عنوان کاربرد اصلی پروفیل صنعتی در نظر گرفته می ‌شود. در واقع، ترکیب این مقاطع و بتن در ساخت ستون به کار می ‌رود. البته گاهی به ‌منظور سبک ‌تر شدن ستون و صرفه‌ جویی در مصرف، پروفیل کوچک ‌تری را داخل یک پروفیل بزرگ قرار می‌ دهند و بین آن ‌ها بتن می‌ ریزند. 

سایر کاربردهای این مقاطع فولادی شامل موارد زیر می‌ شود:

  • ساخت سازه ‌های بزرگ همچون برج، پل و تاسیسات صنعتی
  • ساخت خرپاهای عظیم
  • استفاده در صنایع نظامی
  • استفاده در خودروسازی
  • ساخت بیلبورد و تابلوهای تبلیغاتی

 روش تولید قوطی صنعتی

مراحل تولید پروفیل صنعتی را می توان به صورت زیر بیان کرد:

  • اولین گام برای تولید این محصول، تعیین سایز و اندازه ‌گیری عرض ورق سیاه بر اساس سایز مورد نظر است. حین اندازه‌گیری، مقداری نیز برای جوشکاری در نظر گرفته می‌ شود.
  • در گام دوم، به ‌منظور نزدیک کردن دو لبه ورق به یکدیگر، آن را از دستگاه کالیبره عبور می‌ دهند و به ‌این ‌ترتیب محل جوش در درز پروفیل مشخص خواهد شد.
  • سپس در مرحله سوم، عملیات جوش‌ کاری به‌ صورت اتوماتیک انجام می ‌شود. انجام عملیات جوش‌ کاری معمولا به ‌صورت القایی یا مقاومتی صورت می‌ گیرد.
  • در چهارمین مرحله باید پس از تکمیل جوش‌کاری، عملیات خنک ‌کاری انجام شود. برای عملیات خنک‌کاری، از مواد شیمیایی محلول در آب استفاده می شود.
  • در مرحله آخر، نوبت به سایزینگ نهایی و شکل ‌دهی پایانی می‌ رسد و در نهایت این مقاطع در اندازه‌ های مورد نظر برش داده می‌ شوند. 

تولیدکنندگان قوطی صنعتی

قیمت پروفیل صنعتی، همچون سایر مقاطع فولادی بر حسب وزن آن مشخص می ‌شود. بنا بر این با افزایش وزن پروفیل ‌ها قیمت آن‌ ها نیز افزایش پیدا می‌ کند. علاوه ‌بر وزن، عوامل دیگری همچون قیمت روز آهن، میزان عرضه ‌و تقاضا، نرخ ارز، تورم و غیره بر قیمت این مقاطع فولادی تاثیرگذارند. برای مشاهده قیمت قوطی پروفیل صنعتی از جمله قیمت پروفیل صنعتی اصفهان ، به شبکه‌های اجتماعی مجموعه نوین پارس مراجعه فرمایید.

تمامی تولیدکنندگان پروفیل صنعتی در ایران به تکنولوژی روز دنیا مجهز شده ‌اند. لازم است بدانید تولید قوطی صنعتی باکیفیت با استفاده از ورق های تولیدی کارخانه های فولاد مبارکه اصفهان، فولاد اهواز و فولاد گیلان انجام می شود.

از جمله تولید کننده پروفیل صنعتی در کشور شامل کارخانه های زیر هستند:

  • شرکت صدرا پروفیل کاوه
  • کارخانه جهان پروفیل پارس
  • شرکت نورد لوله یاران
  • لوله و پروفیل صابری
  • گروه صنعتی تهران شرق
  • فولاد هیربد زرندیه
  • نورد پروفیل ساوه

قیمت پروفیل صنعتی چگونه محاسبه می‌شود؟

قیمت پروفیل صنعتی، همچون سایر مقاطع فولادی بر حسب وزن آن مشخص می ‌شود. بنا بر این با افزایش وزن پروفیل ‌ها قیمت آن‌ ها نیز افزایش پیدا می‌ کند. علاوه ‌بر وزن، عوامل دیگری همچون قیمت روز آهن، میزان عرضه ‌و تقاضا، نرخ ارز، تورم و غیره بر قیمت این مقاطع فولادی تاثیرگذارند. برای مشاهده قیمت قوطی پروفیل صنعتی از جمله قیمت پروفیل صنعتی، به شبکه‌های اجتماعی مجموعه نوین پارس مراجعه فرمایید.


جمع بندی

 هنگام خرید پروفیل دقت به نوع، ابعاد پروفیل قوطی موجود در بازار جنس و ابعاد محصول از اهمیت بالایی برخوردار است. شما می‌توانید جهت دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص وزن پروفیل، قیمت پروفیل کارخانجات و همچنین تهیه محصول مناسب با شماره 05191002002 تماس گرفته و از کارشناسان فروش مقاطع فولادی راهنمایی بخواهید.

میلگرد بستر چیست؟
مزایا، معایب و کاربردهای انواع میلگرد بستر