تاریخ نگارش : سه شنبه 20 شهریور 1403 زمان مطالعه : 7 دقیقه
ناودانی یکی از پروفیلهای مهم در ساخت پایه و قابهای سازهها است که شکل هندسی آن شبیه حرف U انگلیسی میباشد. این پروفیل از یک جان افقی و دو بال عمودی تشکیل شده و در پروژههای ساختمانسازی نقش کلیدی دارد. ناودانی به دلیل قدرت، استحکام، دوام و انعطافپذیری، به محصولی ضروری در صنعت تبدیل شده است. شناخت ویژگیها و کاربردهای آن برای اجرای صحیح پروژهها، چه در ساختمانهای مسکونی، تجاری یا صنعتی، ضروری است. در این مقاله به بررسی انواع ناودانی، استانداردها و کاربردهای آن خواهیم پرداخت.
ناودانی
چیست؟
ناودانی یک پروفیل باز با سطح مقطع U یا C شکل است که در اجناس مختلفی مانند گالوانیزه، آلومینیوم، فولادی و کامپوزیتی تولید میشود. این پروفیل به دلیل ویژگیهای فیزیکی و ساختاری بینظیرش، کاربردهای متنوعی در صنایع مختلف، به ویژه ساختمانسازی دارد.
ناودانی جنسهای مختلفی دارد، از جمله نوع گالوانیزه، آلومینیوم و استنلس استیل. نوع آلومینیوم به دلیل وزن سبک و قابلیت شکلپذیری، معمولاً در ساخت چارچوبهای در و پنجره، شاسی تریلرها و اسکلت سازهها استفاده میشود. ابعاد استاندارد ناودانی استیل شامل ۸، ۱۰، ۱۲، ۱۴ و ۱۶ میلیمتر با ارتفاعهای ۳۰ تا ۴۰ میلیمتر است.
ناودانی در دو نوع ساده و مشبک تولید میشود و به عنوان سازه پشتیبان سقف و ستون، قاببندی دیوار، و حتی چهارچوب در و پنجره کاربرد دارد. همچنین در صنایع تولیدی برای ساخت سازه اصلی نوار نقاله، قفسهها و پالتهای ذخیرهسازی و زیرساختهای برق و مخابرات نیز مورد استفاده قرار میگیرد. قیمت ناودانی بسته به جنس آن متفاوت است.
جدول وزنی ناودانی
ویژگیها و خصوصیات ناودانی
اغلب خواص و ویژگیهای ناودانی برای استفاده در صنعت به ویژه صنایع ساخت و ساز و مهندسی مناسب و کاربردی است. در ادامه به چند مورد از مهمترین و اثرگذارترین آنها اشاره خواهیم کرد.
1. استحکام
به طور کلی فولاد و انواع مقاطع فولادی به واسطهی استحکام خوبشان در صنعت شهرت پیدا کردهاند و بیشتر هم با همین ویژگی شناخته میشود. قطعا ناودانی هم در این زمینه استثنا نیست. به لطف همین ویژگی است که ناودانی توان تحمل بارهای سنگین را دارد و پشتیبانی ساختاری قوی ایجاد میکند.
2. تطبیقپذیری
شکل خاص سطح مقطع ناودانی باعث شده این مقطع برای کاربردهای مختلفی از تیر و ستونهای پشتیبان تا چهارچوب در و پنجره و حتی پارتیشن مورد استفاده قرار بگیرد و بهترین عملکرد را هم داشته باشد.
3. ماندگاری
ناودانی مثل سایر انواع مقاطع فولادی در برابر عوامل محیطی مقاومت قابل قبولی دارد و در مقابل عوامل ایجاد زنگ و خوردگی هم به کمک انواع آبکاری و لایههای پوششی میتواند مقاوم بشود. این ویژگیهای مطلوب درواقع تضمینی برای عمر مفید طولانی و عملکرد خوب آنها در استفاده طولانی مدت و در محیطهای باز است.
4. انعطافپذیری
برای آن که یک مقطع بتواند نیازهای هر پروژهای را برطرف کند باید انعطافپذیر باشد. به این معنا که امکان هر تغییری و شخصیسازی در آن وجود داشته باشد. ناودانی در این زمینه عملکرد بسیار خوبی دارد. میتوان آن را برش داد، جوشکاری کرد و بدون این که ساختار اصلی آن دچار مشکل بشود تغییراتی در آنها ایجاد نمود.
انواع ناودانی
ناودانی بر اساس شکل ظاهری مثل ساده یا مشبک بودن بدنه، وزن، شکل سطح مقطع، کاربرد و نحوه تولید انواع مختلفی دارد که در ادامه به تفکیک توضیح داده خواهد شد.
تقسیمبندی ناودانی بر اساس شکل ظاهری
همانطور که اشاره شد، این محصول از نظر ظاهر در دو نوع ساده و مشبک ارائه
میشود. نوع ساده که اغلب در ساخت پلهای باربر مورد استفاده قرار میگیرد، در
سایزهای ۸، ۱۰، ۱۲، ۱۴ و
۱۶ موجود است و در ارتفاعهای متنوعی
تولید میشود که معمولا بین ۳۰
تا ۴۰۰ میلیمتر متغییر است. این نوع
دو نوع صنعتی و ساختمانی دارد. شایان ذکر است که یکی از عوامل تعین نوع ناودانی
وزن آن است؛ شما با استفاده از جدول وزن ناودانی میتوانید
وزن انواع ناودانی را محاسبه کنید.
این در حالی است که نوع مشبک معمولا در تولید قفسههای فولادی مورد
استفاده قرار میگیرد. تصویر زیر تفاوت این دو نوع ناودانی را نشان میدهد.
طبقهبندی انواع ناودانی بر اساس شکل سطح مقطع
ناودانیها بر اساس شکل سطح مقطع به چند دسته تقسیم میشوند که شامل UPE، UPN و ناودانی اروپایی یا UNP است.
1. ناودانی UPE:
این نوع ناودانی دارای بالهای صاف و موازی است. طراحی بالهای UPE به گونهای است که برای کاربردهای خاصی مناسب میباشد.
2. ناودانی UPN:
در مقابل، بالهای ناودانی UPN به شکل مخروطی طراحی شدهاند. این تفاوت در شکل بالها باعث میشود که هر یک از این دو نوع ناودانی کاربردهای متفاوتی داشته باشند.
3. ناودانی اروپایی (UNP):
این نوع ناودانی دارای ضخامت بیشتری است و به همین دلیل وزن آن نیز سنگینتر از سایر انواع ناودانیها میباشد. ناودانی UNP معمولاً در پروژههای بزرگ و صنعتی مورد استفاده قرار میگیرد.
ویژگیهای ناودانی UNP
ناودانی UNP به دلیل وزن سنگین و ضخامت بیشتر، برای پروژههای صنعتی و بزرگ بسیار مناسب است. این نوع ناودانی به قیمت آهن کیلویی روزانه بستگی دارد و نرخ آن بر اساس تغییرات بازار تعیین میشود.
با توجه به این ویژگیها، انتخاب نوع مناسب ناودانی برای پروژههای ساختمانی و صنعتی میتواند تأثیر زیادی بر کیفیت و دوام سازهها داشته باشد.
انواع ناودانی بر اساس روش تولید
- ناودانی پرسی:
این نوع ناودانی با استفاده از روش پرس ورقهای فلزی تهیه میشود.
- ناودانی فابریک:
این نوع ناودانی از شمش فلزی که بهطور مستقیم نورد گرم یا سرد شده، تولید میشود و خود شامل دو نوع نورد گرم و سرد است.
با توجه به این مراحل و انواع ناودانی، انتخاب مناسب برای پروژههای ساختمانی و صنعتی میتواند تأثیر زیادی بر کیفیت و دوام سازهها داشته باشد.
ناودانی سبک و ناودانی سنگین
ناودانیها به دو نوع سبک و سنگین تقسیم میشوند. ناودانی سبک وزنی کمتر از مقادیر تعریف شده در جدول استاندارد اشتال دارد و ابعاد آن با اندازههای ثبت شده تطابق ندارد. در مقابل، ناودانی سنگین با وزن و ابعاد مطابق با جدول اشتال تولید میشود.
این محصولات فولادی در کارخانههای داخلی و برخی کشورهای اروپایی تولید میشوند. استفاده از جدول اشتال به طراحان و مهندسان کمک میکند تا در محاسبات صرفهجویی کرده و زمان را کاهش دهند. به طور کلی، ناودانی سبک و سنگین از نظر ابعاد، وزن، استانداردهای تولید، قیمت و کاربرد با یکدیگر تفاوت دارند. قیمت هر دو نوع نیز بر اساس وزن و سایز تعیین میشود و کارخانههایی مانند شکفته، فایکو و ناب هر دو نوع را تولید میکنند.
نحوه تولید ناودانی
فرآیند تولید ناودانی نقش کلیدی در تعیین ویژگیها و خواص آن دارد و شامل هفت مرحله اصلی است.
1. انتخاب فولاد:
در مرحله اول، انتخاب نوع فولاد مصرفی بسیار مهم است. استفاده از فولاد باکیفیت و مرغوب تأثیر زیادی بر عملکرد نهایی ناودانی دارد.
2. ذوب فولاد:
در مرحله دوم، فولاد در کوره به دمای 1500 تا 1800 درجه سانتیگراد حرارت داده میشود تا ذوب گردد. سپس فولاد ذوب شده به شمشهایی با شکل و ابعاد مورد نظر ریختهگری میشود.
3. نورد شمش:
در مرحله سوم، شمش تولید شده تحت فرآیند نورد قرار میگیرد. نورد به دو روش گرم و سرد انجام میشود. نورد گرم در دمای بالاتر از دمای تبلور مجدد فولاد و نورد سرد در دمای اتاق یا کمتر از آن صورت میگیرد.
4. آبکاری و پوششدهی:
در مرحله چهارم، برای مقاومسازی فولاد در برابر زنگزدگی و خوردگی، سطح ناودانی با روشهایی مانند گالوانیزاسیون یا پوششهای پودری پرداخت میشود. ناودانی گالوانیزه از نظر هزینه بهصرفه و مقاوم در برابر عوامل خورنده است. پوششهای پودری نیز با اعمال پلیمر پودر و حرارتدهی ایجاد میشوند.
5. برش و بستهبندی:
در مرحله پایانی، پروفیل به طول مورد نظر برش خورده و بستهبندی میشود. برای برش از روشهای مختلفی استفاده میشود و تکنیکهای خاصی برای از بین بردن لبههای تیز و ناهموار سطح برش به کار میرود.
استانداردهای ناودانی
استانداردهای ناودانی به دو نوع اصلی UPE و UPN تقسیم میشوند. استاندارد UPE با بالهای موازی مربوط به ناودانی C است، در حالی که استاندارد UPN با بالهای مخروطی برای ناودانی U استفاده میشود. این دو استاندارد در ایران به کار میروند.
علاوه بر این، کشورهای دیگر نیز استانداردهای خاص خود را دارند؛ به عنوان مثال:
استاندارد فرانسه NFA 45-255
و استاندارد DIN EN ISO 12944-3
برای ناودانیهایی که در برابر خوردگی مقاوم هستند، تعیین شدهاند.
مزایای ناودانی
ناودانی از مزایای ویژهای برخوردار است که باعث شده کاربردهای منحصربهفردی را داشته باشد. برخی از این مزایا عبارتند از:
مقاومت بالا
سرعت بالای نصب
اشغال فضای کم
سبک بودن
تحمل مناسب در برابر ضربات
کارکرد طولانی
خرید ناودانی
در این مقاله به بررسی پروفیل ناودانی، انواع آن که بسته به کاربرد، شکل ظاهری و روش تولید متفاوت است، پرداختیم. این ابزار در صنعت ساختمان کاربرد فراوان دارد. نکتهای که اهمیت دارد بحث انتخاب درست ناودانی از نظر جنس و ابعاد در کاربرد مدنظر است.
استعلام قیمت ورق
برای استعلام قیمت انواع ناودنی و دریافت مشاوره، میتوانید با کارشناسان نوین پارس با شماره: 05191002002 داخلی 104 تماس بگیرید.